In de droge zomermaanden hebben we deels water kunnen g
even uit onze grote vijver, maar toch ook van leidingwater gebruik moeten maken omdat we niet de hele tuin kunnen bereiken met de pomp en slangen.
Toen het Waterschap in de zomer aankondigde dat in de nieuwe Waterverordening een meldingsplicht zou gelden voor het slaan van putten in Oosterwold, heb ik een zienswijze ingediend, dat het mij wenselijk lijkt dat het Waterschap eerst zorg draagt voor een integraal waterbeheerplan, dat voorziet in voldoende water in de zomer. Mede uit nieuwsgierigheid, hoe zo'n melding dan wel zou verlopen, heb ik de proef op de som genomen.
Het leek ons toch al een goed plan om een put te slaan. Wij beschikken zelf niet over een sloot waar in droge periodes water aangevoerd kan worden. Zelfs als het Waterschap 
de bestaande sloten zou vullen.
We hebben PulTechniek uit Putten bereid gevonden om een put te slaan. We hebben dit eerst gemeld bij de omgevingsdienst. En daarna nog eens bij het Waterschap. Voorheen kon je een put laten spuiten. Dat gebeurde met een soort hogedruk spuit. Dat is goedkoper en minder werk. En bovendien kan de uitvoerder zowat overal zo'n installatie aan de slag. Maar dat mag niet meer, omdat de overheden vrezen dat daarmee de verschillende lagen van de grond en daarmee waterlagen in contact met elkaar komen. Daarom moet het gat geboord worden. Dat noemen ze een 
spoelboring. En daarvoor gebruikt PulTechniek een 
rupsvoertuig van 4 meter lang, dus daar moet je wel rekening mee houden als de je locatie bepaalt voor de bron. Van tevoren had ik al gehoord van de uitvoerder dat hij gecertificeerd is voor de uitvoering van spoelboringen en in dat gesprek klonk trots door dat hij zich zorgvuldig aan het protocol houdt. Na afloop levert hij ook een rapport op van de uitvoering van de boring.
We kregen vrij snel goedkeuring van de Omgevingsdienst om de put te laten slaan. Het Waterschap stuurde een formulier en vroeg daarna nog meer informatie. Ook eist het Waterschap dat je de boring vier weken van tevoren aanvraagt, terwijl de omgevingsdienst tevreden is als het twee weken van tevoren wordt aangevraagd. Opgeteld bij de weken afstemming met het Waterschap dus een behoorlijke rompslomp. Je krijgt ook de indruk dat de Omgevingsdienst en het Waterschap niet met elkaar afstemmen. Dat bevreemt 
omdat de omgevingsdienst toch de verschillende overheden bundelt? Of is het in de praktijk toch alleen de Provincie?
Kortom, donderdag om 9.00 uur stond de vrachtwagen voor de deur. Met een kleine kraan om te graven en de boorinstallatie. We hebben de locatie zo gekozen, dat de boormachine met rupsbanden over de hele oprit rijdt en langs het 
huis totdat hij op de tuin stuit. Dat was zo ongeveer ook de enige plek waar het apparaat kon komen.
Ik hoorde pas die ochtend dat er een flinke bak werd neergezet, dus heb ik fanatiek zoveel mogelijk planten uitgespit om ze te redden van de modderdood....
Het was ook bijzonder om te horen van de eigenaar dat hij als werktuigbouwkundige zelf deze machine heeft ontwikkeld, zodanig dat het mogelijk wordt om voor particulieren putten te boren van bescheiden afmetingen, en voor een betaalbare prijs (nog altijd zo'n 1600 euro).
Eerst wordt een stalen koker ingegraven, waarbinnen de boring zal plaatsvinden. Dan plaatsen ze met de kraan een stalen bak (zonder bodem) om deze koker. Daar komt een plastic folie in, met een gat rondom de koker, zodat het water wordt opgevangen.
Daarna wordt de boor in stelling gebracht. De buis van de boor is hol, en daardoor wordt met een pomp water gespoten. Tijdens het boren wordt zo het losgeboorde zand en klei en veen naar boven gespoeld en opgevangen.
De boor bestaat uit allemaal elementen van zo'n 4 meter lang die machinaal in elkaar worden geschroefd. De machine begint dus met één lengte van 4 meter, en kan, als het moet tot een diepte van 40 meter boren. Maar bij ons mag dat niet, omdat de bodem onder 20 meter onder NAP beschermd drinkwatergebied is. Rekening houdend met een maaiveld van 4,7 meter onder NAP, mogen we ongeveer 14 meter boren.
Tijdens het boren bekijkt de uitvoerder per meter wat voor grond er uit de boorput komt. Ze vangen dit op met een emmer. Als ze het water afgieten blijft voldoende monster over om te beoordelen wat de grondsamenstelling is. 
De reden hiervoor is dat alleen de zanderige lagen geschikt zijn om 
water te verplaatsen. De kleilagen zijn zo dicht dat ze ook zo goed als ondoordringbaar zijn voor water. Daaruit krijg je dus geen water. Zo ligt er in de loop van de ochtend op het dekzeil een rijtje met monsters, ter beoordeling.
De omgevingsdienst had al gevraagd hoe laat de uitvoerder zou gaan boren. En even voor elf uur kwamen twee mensen langs om de boring te controleren. Er werd vriendelijk overlegd met de uitvoerder, en het voelt goed dat de omgevingsdienst veel zorg besteedt aan de 
zorgvuldigheid van de uitvoering.
Nadat de uitvoerder 12,5 meter diepte had bereikt constateerde hij dat dieper gaan geen zin heeft, omdat daar een kleilaag begint. Daarom is onze put op 12,5 meter gestopt. Er is nu dus een gat geboord, maar er zit nog geen pijp in. Die wordt nu gemaakt, met eerst een filterstuk met kleine spleetjes overlangs. Er worden van een stuk tyleenbuis afstandhouders gemaakt die ervoor moeten zorgen dat de buis in het midden van het boorgat blijft.
Het filterstuk wordt met 
pvc-buizen verlengd totdat de pijp boven de grond uitsteekt.
Daarna wordt er eerst grof filterzand in het boorgat gestrooid, dus rondom (en niet in de pijp). Dat filterzand zorgt ervoor dat het water kan doorstromen, maar dat er geen klei- en veendeeltjes de pijp in komen.
Vervolgens wordt met een paar zakken kleikorrels de bovenlaag waterdicht afgesloten, zodat er geen contact ontstaat tussen de onderlagen met zuiver water en de bovenlaag, waar met regenwater vervuiling mee zou kunnen spoelen. Die kleikorrels zetten uit in de grond, en vormen dan weer een ondoordringbare laag. Mooi dat zo'n eenvoudig middel zo effectief is.
Vervolgens eerst de stalen koker weer verwijderd en daarna de stalen bak. Dan blijft er een hoop modderig zand over, waaronder de plastic folie, die voorzichtig wordt weggetrokken. Dat modderige zand krijgt wel weer een plekje in de tuin.
De PVC buis wordt op de juiste hoogte afgezaagd met een haakse 
slijper.Vervolgens pompt de uitvoerder met z'n industriële pomp al het vuile water met kleiresten uit de put, totdat er schoon water naar boven komt.
Van een kunststof tegel en een pallet wordt een plateau'tje geïmproviseerd, waarop de pomp kan worden opgesteld.
Nu wordt de pvc-buis afgesloten met een dop waardoor een tyleenbuis past, die wordt aangesloten op de pomp. Nu nog een verlengsnoer, en kan
de pomp z'n werk doen. Eerst vullen, want anders pompt ie droog. En dan hebben we water! en met flinke waterdruk. Daar kan mijn buitenkraantje voor leidingwater niet aan tippen!
Het is een goed gevoel dat ik volgend seizoen de hele tuin rondom deze bron met eigen water kan beregenen. Evenals het grasdak op de woning. Dat scheelt al gauw een aantal kuub leidingwater. Ook weer een stapje duurzamer.
Dan is het alleen nog wachten op een goed waterbeheerplan waarmee het Waterschap en gemeente zorgen dat het grondwaterpeil in droge periodes
op peil blijft. Anders dan krijgen we ongetwijfeld te maken met versnelde bodemdaling. Dat is de volgende opgave, waarvoor we aan de slag gaan met de gemeente en het waterschap en wellicht ook de gemeente.
Voor nu is de nieuwe pomp een mooie aanwinst voor ons voedselbos. Er moet nog een mooie plateau en ombouw gemaakt. Dat is een goed klusje voor mij alleen.
En uiteraard weer een mooie gelegenheid voor een actie fotoverslag.
